Fram hefur komið í fréttum, að formaður rannsóknanefndar þingsins um efnahagshrunið hefur tilkynnt, að útkomu skýrslunnar verði enn og aftur frestað. Nú á hún að koma út öðru hvoru megin við páska.  Þetta er afleitt. Það er flestum kunnugt, að skýrslan er í prentun og hefur verið það í nokkra daga. Og þar sem hún er að sögn svo viðamikil, að hún verður að vera í níu bindum, þá er ljóst að hún líkist símaskránni og liggur á gólfi prentsmiðjunnar þar sem tugir manna hafa aðgang. - Og annað. Gamalt máltæki segir: "Sá á hund sem elur." Það er þingið, sem pantaði skýrsluna og mun því skrifa upp á beiðnina um greiðslu. Þessvegna er líklegt, að formaður nefndarinnar hafi haft samband, í.þ.m. við formann allsherjarnefndar og fjármálaráðherra um ýmislegt varðandi skýrsluna. Er þá ekki líklegt, að 100 manns hafi þegar lesið skýrsluna? Og ætli þessir aðilar hafi ekki fengið eintak fyrir nokkrum vikum, rétt eins og það fólk, sem fékk tækifæri til "leiðréttinga." Viðkvæmustu og beittustu atriðin eru líkast til ritskoðuð! - Það var enginn vandi að senda út skýrsluna í pdf formi fyrir löngu, en þeir sem þyrftu prentuð eintök gætu beðið aðeins. Ekkert vandamál.

Ríkisstjórnin hefur gert mikil mistök. Hún átti að sjá til þess, að skýrslan kæmi út í byrjun ársins. Það sem hún uppsker er enn aukin tortryggni, en þar er ekki á bætandi. Þetta er alveg ótrúlegt og stórlega ámælisvert og heimskulegt. Of margir hafa verið með puttana í málinu og þegar margir eru um hituna, þá verður að hafa samband við alla og þá eru einhverjir, sem vilja ekki hitt og þetta í skýrslunni. Hún verður sem sagt ritskoðuð af mörgum og tiltrú lesenda minnkar. Þetta átti Jóhanna að átta sig á, eða Steingrímur, og sjá bara til þess að skýrslan kæmi út á þeim tíma, sem stefnt var að. Nú er þetta of seint.

Fréttir hafa borist frá Þýskalandi um umsagnir ráðamanna þar um inngönguumsókn Íslands í ESB.  Flestar þeirra hafa verið rangar á einhvern hátt og það er vansi, að fréttamenn kunni ekki þýsku.  Fyrir það fyrsta var gert mikið úr umsögn þriggja ráðamanna í CSU, ekki Kristilegir demókratar eins og hermt var, heldur Kristilegir félagsbandamenn, Christliche Sociale Union, flokkur hins þekkta Franz Joseph Strauss, sem var við völd fyrir 40-50 árum.  Kristilegir demókratar eru aftur á mót flokkur kanzlarans, Angelu Merkel.  Sagt var í útvarpin, Rás 1 20.7., að Seehofer formaður CSU hafi sagt, að Ísland hafi ekkert í ESB að gera.  Hann sagði það ekkert heldur, að það ætti að endurskipuleggja bandalagið á undan.  Á þessu er stórmunur eins og sjá má. - Svo er það Morgunblaðið sjálft í dag, 20.7.  Vitnað er í viðtal við Frank-Walter Steinmeier utanríkisráðherra, en hann er nú frambjóðandi til kanzlaraembættisins.  Þetta var svokallað sumarviðtal, Sommerinterview, ztf, en það ver gert í Suðurtíról á yndislegum stað þar sem Steinmeier dvelst nú í sumarleyfi.  Hann býr á Riezinger Hof, rétt við Bozen eða Bolzano, sem er nú í Norður Ítalíu. Hann sagði, að Ísland væri framar öðrum umsækjendum (eher als).  Mbl. segir, að hann hafi sagt, að Ísland sé mun þróaðra en nokkurt annað ríki, sem vill komast inn í ESB.  - Rugl. - Það sem varakanzlarinn sennilega á við er, að Ísland er í EES og í Schengen auk þess, sem landið og íbúarnir eru innvígðir Evrópumenn á flestan hátt, menningarlega og í hugsun og tengslum, en ekki má gleyma upprunanum heldur.  Steinmeier sagði, að íslenski forsætisráðherran hefði komið til sín í Brussel og þá hafi hann sjálfur gefið til kynna, að hann muni styðja umsókn landsins.  Um Seehofer í Bæjaralandi sagði hann, að það væri allt í lagi að aðrir mynduðu sér einhverja aðra skoðun, en hann gæti ekki ímyndað sér annað en að Angela Merkel sjái til þess, að reglu verði komið á í sjoppunni þeirra í Bæjaralandi,  "im Laden Ordnung schaffen."  - það er gamanmál að hnýta svolítið í þá í systurflokknum í Bayern, CSU. 

Við höfum hlustað á Árna Johnsen og röksemdir hans gegn inngöngu.  Þær passa ágætlega í revíum og brekkusöng eins og hans er von og vísa.  - Og nú höfum við heyrt á Útvarp sögu útlistanir Bjarna Harðarsonar, fyrrum þingmanns og bóksala á Selfossi, gegn inngöngu.  Hann kafaði ekki ákafleg djúpt en tilgreindi svosem það flest, sem allar sótkerlingar og furðudraugar afturhalds, sem hafa útlistað með velþóknun á því útvarpi, en ekki er víst að smáar bóksölur geti fótað sig í ESB, en Bjarni getur vafalaust unnið fyrir sér með því að gerast fornbókasali og byrjað með því að líkjast sem mest Braga Kristjónssyni á Klapparstígnum.   

Það er full ástæða til að gleðjast yfir afgreiðslu þingsins í dag, 16.7. Yfirlýsingar um ósamstæða ríkisstjórn hafa bara gott í för með sér. Málin eru á þessu stigi ekkert afgerandi á neinn veg.  Það er líka bara gott vegarnesti fyrir samninganefnd þá, sem skipuð verður, ef Svavar Gestsson verður ekki í henni. Við eigum ekkert að vera með tunguna lafandi út úr okkur. - Þetta er dagur Jóhönnu Sigurðardóttur. - Það er líka gott fyrir ESB að kynnast því, að Íslendingar hafa tekið mikinn þátt í umræðum um þessi mál og ég þykist viss um, að það hafi verið í miklu meira mæli en í öðrum löndum.
- Erfiðustu málin verða sjávarútvegurinn og kannski landbúnaðurinn.  Þetta er raunhæft mat og á flestra vörum. Allt of margir eru með hrakspár um sjávarútvegsmálin. Hver verður krafa ESB? Að við föllum undir sjávarútvegsstefnu þeirra, ekki satt. Hver er hún? Hún er algjörlega í klessu og ef einhverjum dytti í hug að leggja hana fyrir okkur, þá er það nánast móðgun og það væri æruverðugt fyrir okkur að hafna henni umsvifalaust og menn munu sjá það og viðurkenna. - Nei, þeir leggja hana aldrei fram. Stefnan er í endurskoðun og reiknað er með, að ný stefna verði til orðin árið 2011 en það gæti allt eins orðið 2012. Er það ekki sama árið og við getum búist við að samningstexti um aðild geti legið fyrir okkur til þjóðaratkvæðagreiðslu? - Við eigum að taka upp veiðarfærastjórnun og reyna að sannfæra ESB um nauðsyn þess sama í bandalaginu, en þar eru flestir fiskistofnar í rúst, nánast og allir vita það, og það er vegna endalauss botnskaksturs með dregnum veiðarærum, aðallega botnvörpu, og erfðatjóns á flestum fiskistofnum.  Frjálsar strandveiðar nú í sumar við Ísland er í raun fyrsta umtalsverða skrefið til veiðarfærastjórnunar við landið, til krókaveiða. Næsta sumar má auka þær og virða að vettugi vælið í LÍÚ, sem breytist smám saman í Landssamband íslenskra botnvörpuskipaeigenda, en svo má þjarma enn fremur að þeim og er það gott mál en ekki hótfyndni. Með því að banna að mestu botnvörpuna á grunnslóð og dragnót yfirleitt, þá er mikilvægasta skrefið stigið.  Þessa stefnu eigum við að ýta að ESB með öllum leiðum og ráðum, þrátt fyrir væl í þeirra LÍÚ-samtökum eða kveinstafi, en það eru fleiri þúsund togarapungar í bandalaginu, aðallega spánskir, og allir eru í stökustu vandræðum með þá. Þeir munu aldrei fá nein verkefni, þeirra tími er útrunninn. Ef þetta næst fram í skrefum og áföngum, þá þurfum við ekkert að óttast yfirgang þeirra með breyttum veiðarfærum á Íslandsmiðum. Það tekur þá mörg ár að jafna sig og þetta er góður málstaður, sem þær þjóðir í ESB, sem hafa engar fiskveiðar hafa, munu skilja og viðurkenna og margir hinna líka.  Fjarlægðarvernd okkar er töluverð og sennilega nægileg í mörgum efnum, en frystitogara verður að hemja. Það verður örugglega hagkvæmast að selja sem allra mest af ófrystum, nýjum og ísuðum fiski samkvæmt nýjustu aðferðum og þar getum við verið heimsmeistarar - með ferskan fisk, sem er ekki eldri en þriggja daga og að mestu línuveiddurn á sjálfbæran hátt og upprunamerktur.  Frystur fiskur er ekki fyrsta flokks og verður ekki að marki á mörkuðum Evrópu í framtíðinni.

Veiðidagakerfi Færeyinga: Árið 1996 lögðu Færeyingar af þá veiðistjórnun, sem hafði verið í gildi, en hún byggðist á ákvörðun á heildarafla TAC og svolítið flóknum reglum um skipaflokka, en framsal var heimilt. - Þá tóku þeir upp veiðidagakerfi, sem byggðist á aðskilnaði veiða eftir veiðarfærum og skipaflokkum, en hámarkaafli var ekki ákvarðaður heldur reynt að miða dagafjölda við fiskveiðidauða F 0,45 að hámarki fyrir hvern flokk og veiðisvæði. -  Á mynd má sjá eftir litapunktum, að lítil handfæraskip og rúlluveiðarar (ljósrauðir punktar) eru næstir landi eða innan 12 mílna línu frá landi, en þar eru ekki önnur veiðiskip.  Á milli 12 mílna línu og utar eru stórir línuveiðarar. - Enn utar og frá 200 metra dýpi nokkurn veginn eru tvíburatogarar (grænir punktar), sem draga á milli sín net, sem eru þó ekki botndregin. - En utar eru svo venjulegir togarar (blár litur). - Með þessu eru engar netaveiðar stundaðar yfirleitt á færeyska landgrunninu, á 200 metra dýpi og grynnra. - Innan markanna eru aðeins stundaðar krókaveiðar, með handfærum, rúllum, línu og stærri línuveiðurum. Tvíburatogarar eru merktir með grænum lit, en botnvörpungar með bláum. Myndin sýnir, að nokkuð hreinn aðskilnaður er á milli veiðiskipa eða veiðum eftir flokkum, en krókaveiðar eru að sjálfsögðu leyfðar utar en á 200 metra dýpi. - Vísindamenn í Færeyjum hafa skrifað grein í ICES Journal of Marine Science, 15.5.2007 (netútgáfa) og hafa komist að þeirri niðurstöðu, að farið hafi verið af stað með of marga veiðidaga þannig að ekki hafi alveg náðst sá árangur, sem stefnt var að. - En að öðru leyti hefur þetta fiskveiðistjórnunarkerfi haft marga kosti. Fljótlega eftir upptöku kerfisins, fór þorskafli mjög vaxandi og náði hámarki eftir fáein ár. - Taka má þetta þannig, að hefðu þeir leyft færri veiðidaga, væri nú afli meiri en hann er í raun. - Ýsa og ufsi standa þokkalega vel, en þorskur hefur verið í lægð, en vísindamenn hafa sýnt fram á að ástæður þessa eru líffræðilegar og byggjast á lítilli frumframleiðslu, en töluverðar sveiflur hafa verið í þeim efnum á undanförnum árum. - Á Færeyjasléttu, í suðvestri, er aðeins ein undirtegund þorsks, en þar er stærsta veiðsvæðið. Í austri er Færeyjabanki, en þar er önnur undirgerð þorsks að hluta til.

Veiðidagakerfi við Ísland: Þess má geta, að heildarafli, eða afkastageta, á miðum Færeyinga er miklu minni en er við Ísland þannig að erfitt er að átta sig á því, hver ætti að vera heildardagafjöldi við Ísland með sömu markmiðum um hámarksafla. Það yrðu íslenskir vísindamenn að áætla, en svo myndi reynslan verða til þess, að "fínstilla" mætti dagafjöldann. Miklar líkur eru á því, að krókaveiðarnar á þorksinum séu mun ólíklegri til að fara illa með hann. - Út frá öðrum gögnum má lesa, að þorskurinn veiddist næstum allur með krókum (85-90%) í Færeyjum, en ýsan veiddist líka utar. Togararnir fengu botnfisk eins og grálúðu, karfa og reiting af ufsa og ýsu og ýmsum öðrum botnfiski. - Með veiðdagakerfi hér við land og banni við botnvörpuveiðum á íslenska landgrunninu má mjög líklega koma í veg fyrir stöðugt minnkandi þorskveiðar og að aflinn myndi smám saman batna.  Einnig er stór kostur sá, sem fylgir þessu kerfi er, að brottkast mun leggjast af því engin tilhneiging eða tilefni er til þess að kasta fiski fyrir borð. Með krókaveiðunum má gera ráð fyrir stöðugt auknum lífmassa botnfiska við landið og að þorskurinn öðlist bætta erfðaeiginleika, en þeir endurspeglast í auknum afla, meiri vexti einstaklinga og minni náttúrulegum dauða. - Einnig má minnast á, að dreifðar byggðir munu njóta miða sinna í nágrenninu og munu því væntanlega sitja sem næst einir að nálægum krókaveiðisvæðum. - Þau fyrirtæki, sem nú eru í landinu og byggja á mikilli reynslu og aðstöðu, munu að sjálfsögðu njóta þess án þess að hafa frjálsan aðgang að miðunum eins og nú er. Þessi reynsla á að nægja þeim sem og aðstæður þeirra.

Gjaldskylda hvíli á veiðidögum: - Þess ber að geta, að dagakerfið er síður hentugt fyrir stjórnun á uppsjávarfiski eins og loðnu og síld, en um þá fiska getur kvótakerfi gilt áfram, en þá að sjálfsögðu með útleigu hins opinbera á veiðiheimildum. Það ætti líka að gilda fyrir dagakerfið, en matsatriði getur verið hvort betra er að opinbera veiðistjórnunin ákveði verð fyrir veiðidaga, svipað og gert í laxveiðum, eða byði leigu á veiðidögum upp. Þarmeð yrðu veiðar við landið gjaldskyldar og þá yrði ekki, eða í takmörkuðum mæli, tekinn út hagnaður og færður burt úr sjávarútvegi eins og hefur gerst í stórum stíl til stórtjóns fyrir heildina og er grundvöllur eða bein ástæða fyrir mikilli og almennri andstöðu við kvótakerfið í landinu.´- Gjaldskylda mun einnig draga úr tilefni til ofveiði í skilningi minni afla, lífmassa og verri erfðaeiginleika. -

ESB: - Þar sem Færeyjar eru við þröskuldinn á ESB, geta Íslendingar tekið upp kerfi þeirra í aðalatriðum og krafist þess við bandalagið, að það taki upp sambærilegt kerfi enda er ekki vanþörf á því, en veiðar á flestum miðum í bandalaginu eru í hörmulegu ástandi og ekkert eitt fiskveiðikerfi getur bjargað þeim í bráð, en með veiðidagakerfi og nýjum reglum (togveiðibanni á stórum svæðum, sem eru í rúst), er þeirra eina von og Íslendingar eiga bara að segja það beint út og krefjast skynsemi í veiðistjórnun. Eiginlega eiga Danir og Svíar að geta stutt þessa kröfu án þess að missa andlitið.